Adıyaman Halk Oyunları

Adıyaman Halk Oyunları kadın ve erkeğin yan yana yer aldığı bir karografiye sahiptir. Bu da Adıyaman Halk kültüründe kadının rolünü göstermesi açısından oldukça mühimdir.

Sal Oyunu: Fırat nehrinde salla geçen düğün alayını konu alır.
Düz oyun : Fırat kenarında yanında çeşitliliği adamın kızına aşık olan, fakat kızı alamayan ve sevdasından hastalanan bir gencin serüvenlerini konu alır.

Oyuna Davet: Düğünlerde gençlerin birbirlerini oyuna davet etmelerini konu alır.

Hasat Oyunu : Ailece ekin biçen ve hasattan sonra yakınlarını ziyaret ve şölen düzenleyen çiftçi ailesini konu alır.

Kımıl oyunu: Kımıl (Süne) haşerenin ekinlere zarar vermesi sonucu meydana gelen kıtlığı ve halkın kımılla mücadelesini canlandırır.

Göçer oyunu: Hayvancılıkla uğraşan bazı köylülerin yaz aylarında yaylalara göç etmelerini ve burada başlarında geçenleri canlandırır.

Helli can : Helli adı bir bey kızı ile rüyasında gördüğü ve daha sonra var olduğunu öğrendiği Can adlı gencin evlenerek mutlu olmalarını konu alır.

Ağırlama: Düğünlerde yaşlı, ağırbaşlı ve hatırı sayılır kimselerin ağır ve gösterişli bir tempo ile oynadıkları oyun.
Hallaç Oyunu: Pamuk atmaya gittiği evin kızına aşık olan bir hallacın serüvenini anlatır.

Türkan: Sevdiği gencin dışında birine verilen Türkan adlı bir kızın yolda müsaade alarak iki rekat namaz kılıp ölmesi olayını canlandırır.

Dingi : Güzel ve güçlü bir kızın ding ding şeklinde ses çıkararak bulgur dövmesi sırasında aşık olan gencin hikayesi canlandırılır.

Barış: Birbirilerine düşman aile yada aşiretlerin barışmalarını canlandırır.
Kaynama Oyunu: Düğünde kaynananın gelinin önünde eline Çömçe (Kepçe) ve ayna alarak oynamasını canlandırır

Oyuncu Giysileri
Kadın Oyuncu Giysileri
Ayakkabı : yemeni ve çarıktır.yemeninin arkası düzdür.ön tarafı açık ve avaredir.yemininin rengi ise kırmızıdır.

Çorap : yünden olup (ele örülmüş) ince ve desenlidir.
Şalvar : boydan olup paçalarının uçlarına lastik geçirilir, kumaşı kırmızı saten veya kutindir
İç Gömlek : pazenden olup boydandır.kolları yarımdır.

Zıbın : kumaşı kutinden olup halep malıdır. boydan üç etektir. astarı kırmızı veya mavi küçük desenli çiçeklidir. kollar uzun kol ağzı tek yırtmaçlıdır.ön iki eteğin uçlarına basmadan ipler dikilir.arkadan üstüste gelecek şekilde çarpaz edilerek önden bağlanır, kuşak erkekte olduğu gibidir. zıbın üstüne bağlanır.

Taç : kadın oyuncular başlarının üzerine yuvarlak gümüşten yapılan yanları zincirli gümüş panezlf ile süslerler.

Keten : yazma iki kat edilip başa konulur ve uçları arkadan ilmik yapılır. adıyaman yöresinde iki çeşit baş bağlama vardır. ovadaki baş bağlama,kırsal kesimde yaşayanların baş bağlamaları. başa takılan kep buğday sapından örülür, etrafı kahverengi pazenle çevrilir,üstüne gümüşten taç takılır.tacın zincirine altın veya gümüş kazı takılır.kullabın alt kısmına pendik denilen bir kumaş dikilir. kepin üstüne ise beyaz keten veya satenden saçaklı hiddik takılır. ketenin altına pusu bağlanır, pusu tamamen sırmadandır.kahverengi ve sırmalıdır. bu bağlantı şekline üsten bağlama adı verilir.

Erkek Oyuncu Giysileri
Çorap: yün iplikle örülür,iki çeşitlidir.çorapların elde örülmesi daha makbuldür.kaba olan coliki,ince örülen ise desenlidir. renkleri beyazdır. çorabın lastik yünden iplik örülür bunlara bağlanır;
Ayakkabı ( çarık ) : hayvan derisinden olup,deri ipliği ile dikilir. etrafına delikler yayılarak deri iplikleri ile kundura bağı gibi bağlantı yapılır.

Ayakkabı ( yemeni ) : kösele veya deriden imal edilip arka kısmı azemi üç santim kadar uzundur. (paçiklidir) topuk kısmı çok alçaktır. yemeni genellikle siyah deriden imal edilir.
Şalvar: kabardin kumaşdan imal edilip uçkuru yani bel bağlantı yeri satendendir. alt peyik kısmı normal uzunluktadır, paçaları dardır. dağ köylerimizde keçi kılından yapılan kıl şalvarlarda giyilmektedir.

Kuşak: yünlü dokumadır ve desenlidir. bir buçuk metre boyunda olup kuşağın iki ucuna satenden parça dikilir. bele bağlandıktan sonra hiç görülmeyecek şekilde iç kısma alınır.
Gömlek: kumaşı kutniden olup,sığ malıda olabilir. gömlekler beyaz sarı olup çizgilidir. hakim yakalı kolları uzun ve kırmızıdır. meydane kumaşından da yapılabilir.

Kırk düğme yelek: kumaşı kabardin olup kahverengidir. ön tarafı satenden kaplı kırk adet düğme olup, ön cephesi işlemelidir. kollar gene kahverengi satenden olup, yarım kolludur.
Fes: tamamen yünden yapılan ve elle desenli olarak örülür. genç kızların çeyiz olarak hazırladıkları bu ceyizlik düğün evine getirilir. düğüne gelen davetliler düğün bittikten sonra bir terlik, yünden örülmüş bir keten hediye olarak verilir. ayrıca sekiz köşeli kasket giyilir.