İlk Çağlarda Adıyaman Tarihi

Adıyaman, tarihin tanınan en eski yerleşim bölgelerinden bir tanesidir. Adıyaman Palanlı Mağarasında yapılan araştırmalarda şehir tarihinin M.ö 40.000 senesine kadar uzandığı anlaşılmıştır.

Yine Samsat-Şehremuz Tepe'deki tarihi bulgulardan M.ö. 7.OOO senesine kadar Paleolitik, M.O. 5.000 senesine kadar Neolitik, M.Ö. 3.OOO senesine kadar Kalkolitik ve M.O. 3.0OO-1.200 seneleri arasında da Tunç Çağı zamanlarının yaşandığı anlaşılmıştır. Bu devrede bölge Hititlerle Mitannilar arasında el değiştirmiş ve Hitit Devletinin yıkılmasıyla (M.Ö. 1.200) karanlık bir devre başlamıştır. M.Ö. 1.2OO'den Frig Devletinin kuruluşu olan M.Ö. 750 senelan arası devre ile ilgili olarak yazılı kaynağa rastlanmamıştır. Fakat; bu devrede yöre, Asur tesirine girmeye başladığından, Samsat'ta tespit edilen Asur tesirli mühürler ve Kahta Eskitaş Köyünde tespit edilen Hitit Hiyeroglifi ile yazılmış kitabeler, Anadolu'daki tarihi silsilenin ilimizde de aynen devam ettiğini, göstermiştir. Bu devrede Adıyaman ve etrafında Hitit Devletinin yıkılmasıyla meydana çıkan Geç Hitit kent devletlerinden bir tanesi olan Kummuh Devleti hüküm sürmüştür.

M.Ü. 9OO-70O senelerı arasında yöre Asur maruz kalmakla eş güdümlü, Asurlular tam anlamıyla egemen olamazlar. 6. asırın ilk haftalarından itibaren yöreye Persler hakim olur ve yöre Satrap'lar (Valiler) eliyle yönetilir. M.O. 334 senesinde Makedonya Kralı Büyük isknadir'in Anadolu'ya girmesiyle Pers'ler hakimiyetini yitirmiş ve M.ü. 1. asıra kadar yörede Makedonyalı Seleukos Sülalesi hüküm sürmüştür. Bu sülalenin kuvvetinün zayıfladığı sıralarda, Kral Mithradetes l Kallinikos Kommayine Krallığının bağımsızlığını ilan etmiştir (M.O. 69).